Bij een bloedonderzoek worden vaak allerlei dingen gemeten, zoals hoeveel suiker, vetten of andere stoffen er in je bloed zitten. Maar we mogen die cijfers niet zomaar los bekijken. Een hoge waarde betekent niet altijd dat er iets fout is. Soms probeert je lichaam je juist te beschermen.
Een goed voorbeeld hiervan is urinezuur. Meestal denken mensen bij urinezuur aan iets slechts, zoals jicht (een pijnlijke ontsteking in je gewrichten). Maar urinezuur is niet alleen maar slecht. Soms maakt of houdt je lichaam juist extra urinezuur vast om zichzelf te helpen.
Wat is urinezuur eigenlijk?
Urinezuur is een stof die in je lichaam ontstaat als het bepaalde stoffen – purines – afbreekt. Die purines komen uit je eigen cellen en ook uit eten, zoals rood vlees, vis, orgaanvlees en alcohol. Het is dus heel normaal dat je lichaam urinezuur maakt.
Urinezuur kan zelfs goed zijn: het werkt als een antioxidant, een soort bescherming voor je cellen tegen schade.
Je nieren (en een beetje je darmen) zorgen ervoor dat urinezuur uit je lichaam gaat via de urine. De lever helpt bij het maken ervan.
Wanneer wordt urinezuur te hoog?
Je lichaam houdt alles in evenwicht. Maar soms wordt er te veel urinezuur gemaakt of kan het niet goed worden afgevoerd. Dan stijgt het niveau in je bloed. Dat noemen we hyperurikemie. Als dat lang duurt, kan het urinezuur kristallen vormen die in je gewrichten of weefsels gaan zitten. Dat geeft pijn en ontstekingen.
Waarom kan urinezuur stijgen?
Er zijn veel redenen waarom het urinezuur omhoog gaat:
-
Voeding: Veel vlees, vis, orgaanvlees, frisdrank of alcohol.
-
Slechte nierwerking: Bij ouder worden of diabetes.
-
Stress: Je lichaam maakt dan meer suikers aan en breekt sneller cellen af.
-
Ziekte of koorts: Dan breekt je lichaam meer cellen af.
-
Insulineresistentie: Dit zorgt ervoor dat je nieren minder goed werken.
Urinezuur als slimme bescherming
Vanuit de KPNI-visie (dat is een manier van kijken naar gezondheid die lichaam, geest en leefstijl verbindt), zien we urinezuur niet alleen als afvalstof. Soms houdt het lichaam extra urinezuur vast om zichzelf te beschermen bij stress of ontsteking. Het helpt dan om schade te voorkomen.
Dus: een hoge waarde betekent niet altijd dat er iets fout is. Het kan ook een teken zijn dat je lichaam hard aan het werk is om je gezond te houden.
Wat kun je doen als urinezuur te hoog is?
In plaats van alleen het getal te verlagen, is het beter om te kijken waarom het hoog is en dan je lichaam te helpen.
1. Leefstijl en ritme herstellen
-
Ga elke ochtend naar buiten voor zonlicht (binnen 30 min na opstaan).
-
Neem bewust rustmomenten overdag.
-
Bouw voldoende hersteltijd in tussen stressmomenten.
2. Voeding die helpt
-
Beperk purinerijke voeding als het urinezuur hoog is.
-
Vermijd alcohol (vooral bier) en frisdranken met fructose.
-
Eet veel groenten, vezels en hydraterend voedsel.
-
Kies voor basenvormende voeding zoals bladgroenten, komkommer, citroenwater.
3. Veel water drinken
-
Drink 1,5 tot 2,5 liter water per dag.
-
Voeg af en toe citroen of appelazijn toe aan je water voor een alkaliserend effect.
4. Kruiden en planten die ondersteunen
-
Brandnetelthee helpt de nieren en verminderen ontsteking.
-
Mariadistel en kurkuma ondersteunen de lever.
5. Let op verzuring en mineralenbalans
-
Vermijd overmatig zout.
-
Eet kaliumrijke voeding (avocado, tomaat, spinazie).
-
Gebruik bitterstoffen (artisjok, witloof).
6. Verbeter je suikerhuishouding
-
Gebruik minder snelle koolhydraten.
-
Overweeg intermittent fasting (bijv. 16 uur niet eten).
-
Supplementen zoals berberine, alfa-liponzuur en kaneel kunnen helpen
7. Beweeg op de juiste manier
-
Rustige beweging zoals wandelen, fietsen of yoga.
-
Vermijd tijdelijk intensieve training bij hoge urinezuurwaarden.
-
Beweging maakt je gevoeliger voor insuline, wat de nieren helpt.
8. Stress verminderen
-
Ademhalingsoefeningen, stiltewandelingen, massage, lichaamswerk.
-
Adaptogenen zoals ashwagandha of rhodiola kunnen het stresssysteem reguleren.
9. Tijdelijke ondersteuning: Alkasan
-
Supplement met citraten, vitamine C en magnesium.
-
Helpt het zuur-base-evenwicht te ondersteunen en urinezuur uit te scheiden.
-
Niet als hoofdoplossing, maar als tijdelijke hulp.
Conclusie: kijk naar het hele plaatje
Urinezuur is niet zomaar een slechte stof. Het laat zien hoe je lichaam reageert op dingen als stress, eten, slaap en beweging. Soms is het hoog om je te beschermen.
In plaats van meteen te denken: “dit moet omlaag”, is het slimmer om te vragen: “hoe kan deze waarde zo hoog staan?” Dan kun je aan de echte oorzaak werken.
Zo help je je lichaam niet alleen om de waarde te verlagen, maar vooral om weer in balans te komen.
