Klachten zoals acne, hormonale disbalans (zoals PCOS = Polycysteus Ovarium Syndroom) of vroegtijdige huidveroudering lijken op het eerste gezicht cosmetisch of hormonaal van aard. Maar wie verder kijkt, ontdekt een dieper liggend biologisch verhaal. Eén waarin voeding, bloedsuikerregulatie en het immuunsysteem een centrale rol spelen.
Snelle suikers, insulinepieken en huidproblemen
Het begint vaak met voeding die rijk is aan snelle suikers en sterk bewerkte koolhydraten. Deze veroorzaken pieken in de bloedsuikerspiegel. Als reactie maakt het lichaam meer insuline aan. Op zich is insuline een essentieel hormoon, maar in overmaat raakt het systeem uit balans.
IGF-1: versnelde celdeling en verstopte poriën
Insuline stimuleert de aanmaak van IGF-1 (insuline-like growth factor). Dit versnelt de celdeling, verhoogt de talgproductie en zorgt voor verhoorning van de huid. Poriën raken verstopt, wat de huid gevoeliger maakt voor bacteriën zoals Cutibacterium acnes. Het gevolg: ontstekingen, puistjes en een versnelde huidveroudering.
Insulineresistentie en hormonale disbalans
Wanneer dit proces zich blijft herhalen, ontstaat er insulineresistentie. Cellen reageren dan minder goed op insuline, waardoor het lichaam steeds meer moet produceren. Dit leidt tot een verhoogde aanmaak van androgenen (mannelijke hormonen). Bij vrouwen kan dat leiden tot PCOS: acne, onregelmatige menstruatie, overmatige haargroei en verminderde vruchtbaarheid. Ondertussen raakt ook het microbioom van de huid uit balans.
Laaggradige ontsteking: het immuunsysteem op scherp
De continue overprikkeling zorgt ervoor dat het immuunsysteem in een staat van ‘laaggradige ontsteking’ terechtkomt. Geen acute ontsteking zoals bij een infectie, maar een subtiele, chronische activatie. Dit smeulende ontstekingsvuurtje verstoort de wondgenezing, belemmert huidherstel en put het lichaam langzaam uit.
Chronische irritatie en terugkerende huidklachten
Het aangeboren immuunsysteem reageert. Afvalstoffen, talg en micro-organismen hopen zich op. Als de huidbarrière verzwakt is, ontstaat er een lokale ontstekingsreactie: roodheid, zwelling, pijn en soms zelfs pusvorming en littekens. De huid raakt chronisch geïrriteerd. Symptomen blijven terugkomen, ondanks crèmes of lokale behandelingen.
De huid als spiegel van je interne gezondheid
Wat deze kettingreactie laat zien, is dat huidklachten en hormonale verstoringen geen op zichzelf staande problemen zijn. Ze zijn signalen. Waarschuwingslampjes dat het lichaam zijn evenwicht kwijt is.
Herstel van binnenuit
Herstel begint dan ook bij het herkennen van deze signalen. En bij het aanpakken van de onderliggende oorzaken. Stabiliseer je bloedsuikerspiegel. Herstel je insulinegevoeligheid. Breng je immuunsysteem tot rust. Voeding speelt daarin een sleutelrol. Maar ook rust, beweging, slaap, stressmanagement en het ondersteunen van een gezonde darmflora zijn onmisbaar.