Roken en kanker? Daar twijfelt niemand meer aan. Maar hoe zit het met alcohol? Een verrassende studie uit 2019 maakt een gedurfde vergelijking: hoeveel sigaretten staan gelijk aan een fles wijn als het gaat om kankerrisico? Het antwoord is schokkender dan velen denken.
Onderzoekers wilden de impact van alcohol net zo duidelijk maken als de gevaren van roken. Ze berekenden hoe groot het absolute risico op kanker toeneemt bij regelmatige alcoholconsumptie en ontdekten iets opmerkelijks: voor mannen verhoogt één fles wijn per week hun kans op kanker met één procent, voor vrouwen is dat zelfs 1,4 procent. Dat laatste komt grotendeels door het verhoogde risico op borstkanker.
De vergelijking met roken maakt het nog tastbaarder. Voor mannen staat één fles wijn per week gelijk aan vijf sigaretten per week. Voor vrouwen loopt dit zelfs op tot tien sigaretten, simpelweg omdat borstkanker zo sterk gelinkt is aan alcoholgebruik, omdat alcohol de oestrogeenbalans in het lichaam verstoort. Dit hormoon speelt een cruciale rol in de groei en deling van borstcellen, waardoor overmatige blootstelling het risico op kwaadaardige celwoekering vergroot.
En bij een paar glazen meer per week? Dan stijgt het risico exponentieel. Drie flessen wijn per week betekenen een 1,9 procent hoger risico op kanker bij mannen en 3,6 procent bij vrouwen. In rooktermen: acht sigaretten per week voor mannen, 23 voor vrouwen.
Het confronterende aan deze studie is niet alleen de cijfers, maar vooral hoe weinig mensen zich bewust zijn van het verband tussen alcohol en kanker. Terwijl roken al lang uit het collectieve bewustzijn is verbannen als sociaal aanvaardbare gewoonte, blijft alcohol alomtegenwoordig.
Zeker bij vrouwen, bij wie het risico op borstkanker door alcohol een van de grootste boosdoeners is, wordt dit vaak onderschat. De stijgende consumptie kan zelfs bijdragen aan de toename van borstkankerincidentie.
Wat betekent dit voor de volksgezondheid? De onderzoekers trekken een duidelijke conclusie: het is tijd om alcohol onder de loep te nemen, net zoals dat jaren geleden met roken is gebeurd. Niet als een verbod, niet als een belerende boodschap, maar als eerlijke voorlichting. Bewustwording is de sleutel.
Alcohol wordt vaak geassocieerd met ontspanning, gezelligheid en sociale rituelen. Maar achter dat onschuldige glas schuilt een impact die niet genegeerd mag worden.
De keuze blijft aan ieder individu, maar kennis van de gevolgen maakt dat een bewuste keuze.
P.S. De onderzoekers kozen een fles wijn als referentiepunt omdat dit visueel het makkelijkst voor te stellen is en het alcoholpercentage in wijn relatief consistent is. Voor bier en sterkere dranken is de vergelijking complexer, maar de studie heeft hier ook betrekking op. Het gaat niet zozeer om de drank zelf, maar om de alcohol die door de lever wordt omgezet in de giftige stof acetaldehyde. Dit schadelijke bijproduct veroorzaakt DNA-schade en verhoogt het kankerrisico, ongeacht de vorm waarin de alcohol wordt geconsumeerd.
