We staan er niet altijd bij stil, maar onze mondgezondheid heeft een diepgaande impact op de gezondheid van de rest van ons lichaam.
Wat als iets ogenschijnlijk kleins, zoals ontstoken tandvlees, een grote rol zou kunnen spelen in de gezondheid van je hart?
Onderzoek wijst steeds duidelijker uit dat een slechte mondgezondheid niet alleen leidt tot tandverlies en ongemak, maar ook het risico op ernstige hart- en vaatziekten verhoogt.
De stille connectie tussen mond en hart
Uit een grootschalige analyse van bijna een miljoen mensen blijkt dat mensen met tandvleesproblemen, zoals parodontitis, een verhoogde kans hebben op hart- en vaatziekten.
De cijfers spreken voor zich: een verhoogd risico van 7,2% op hart- en vaatziekten, 6,6% op coronaire hartziekten, en zelfs 25,3% op hoge bloeddruk.
Dit is geen toeval. De mond is een toegangspoort tot het lichaam en een bron van chronische ontsteking kan zich stilletjes verspreiden, met gevolgen voor de bloedvaten en het hart.
Waarom ontstoken tandvlees verder gaat dan je mond
Een mogelijke verklaring ligt in systemische ontsteking. Wanneer tandvlees langdurig ontstoken is, maakt het lichaam voortdurend ontstekingsstoffen aan die door de bloedbaan circuleren. Dit kan de bloedvaten beschadigen, aderverkalking versnellen en het risico op hartaanvallen en beroertes vergroten.
Daarnaast kunnen schadelijke bacteriën vanuit de mond het hart bereiken en daar directe schade aanrichten. Onze mondgezondheid is dus geen losstaand eiland, maar een essentieel onderdeel van onze algehele gezondheid.
Maar de impact van een ongezonde mond stopt niet bij het hart. Steeds meer onderzoek toont aan dat chronische ontstekingen in het tandvlees de weg vrijmaken voor andere ernstige ziekten. De bacteriën en ontstekingsstoffen kunnen zich verspreiden door het lichaam en bijdragen aan aandoeningen zoals:
- Diabetes – Ontstoken tandvlees kan de bloedsuikerspiegel ontregelen en de insulinegevoeligheid verlagen, waardoor diabetes moeilijker onder controle te houden is.
- Reumatoïde artritis – Dezelfde ontstekingsprocessen die tandvlees aantasten, kunnen ook gewrichten beschadigen en bijdragen aan de verergering van reumatische klachten.
- Ziekte van Alzheimer – Bacteriën uit ontstoken tandvlees zijn aangetroffen in de hersenen en kunnen bijdragen aan cognitieve achteruitgang.
- Longziekten – Bacteriën uit de mond kunnen worden ingeademd en infecties in de longen veroorzaken, wat vooral risicovol is voor mensen met chronische luchtwegaandoeningen.
- Maag-darmproblemen – Een disbalans in de mondflora kan het microbioom in de darmen verstoren en bijdragen aan spijsverteringsproblemen.
- Kanker – Sommige studies suggereren dat bepaalde mondbacteriën het risico op alvleesklier- en darmkanker kunnen verhogen.
Hoe je mondgezondheid beschermen en ontstekingen voorkomen
Het goede nieuws is dat je zelf veel kunt doen om je mondgezondheid te beschermen en de schadelijke effecten van ontstoken tandvlees te voorkomen. Met een paar eenvoudige aanpassingen in je dagelijkse routine kun je niet alleen je gebit gezond houden, maar ook je algehele gezondheid ondersteunen.
Poets en flos grondig – Poets minstens twee keer per dag je tanden en flos dagelijks om tandplak en bacteriën te verwijderen.
- Kies voor een gezonde voeding – Vermijd overmatige suikers en sterk bewerkte voedingsmiddelen die de groei van schadelijke bacteriën bevorderen. Eet in plaats daarvan vezelrijke groenten, gezonde vetten en voldoende vitamine C om je tandvlees te versterken.
- Hydrateer en stimuleer speekselproductie – Drink voldoende water om de speekselproductie te stimuleren. Speeksel helpt om schadelijke bacteriën weg te spoelen en beschermt het tandglazuur.
- Vermijd roken en overmatig alcoholgebruik – Roken en alcohol drogen de mond uit en verzwakken het immuunsysteem, waardoor ontstekingen in het tandvlees sneller kunnen ontstaan en genezing wordt vertraagd.
- Adem door je neus, niet door je mond – Mondademhaling kan leiden tot een droge mond, waardoor bacteriën makkelijker gedijen. Train jezelf om door je neus te ademen en vermijd langdurige mondademhaling, vooral ’s nachts.
- Plan regelmatige tandartscontroles – Voorkomen is beter dan genezen. Laat je gebit minstens twee keer per jaar controleren door een tandarts of mondhygiënist om beginnende problemen vroegtijdig op te sporen en te behandelen.
- Zorg voor een gezond microbioom – Je mondflora is een essentieel onderdeel van je gezondheid. Vermijd agressieve mondspoelingen die alle bacteriën doden en focus op het in balans houden van je mondflora met probiotische voedingsmiddelen zoals gefermenteerde producten.
Je mond is dus niet alleen een toegangspoort voor voeding en zuurstof, maar ook voor gezondheid of ziekte. Door goed voor je gebit en tandvlees te zorgen, verklein je niet alleen de kans op hart- en vaatziekten, maar bescherm je je hele lichaam tegen een scala aan aandoeningen.
